Όσο διαρκεί η έγγαμη συμβίωση, οι σύζυγοι έχουν αμοιβαία υποχρέωση διατροφής και συνεισφοράς στις οικογενειακές ανάγκες. Όταν όμως διακοπεί η έγγαμη συμβίωση (διαζύγιο), η ως άνω υποχρέωση παύει να υπάρχει με τη στενή έννοια του όρου, δηλαδή δεν υφίσταται υποχρέωση συμβολής στη λειτουργία του κοινού οίκου, αλλά γεννιέται μία αφηρημένη υποχρέωση διατροφής των συζύγων και των κοινών τέκνων τους.
Δυνάμει του άρθρου 1391 ΑΚ «αν ο/η σύζυγος διέκοψε την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία, η διατροφή που του οφείλεται από τον άλλο πληρώνεται σε χρήμα και προκαταβάλλεται κάθε μήνα».
Συνήθως, όταν μετά από διαζύγιο κάποιος από τους δύο συζύγους δεν δύναται να δουλέψει (για παράδειγμα γιατί είναι αποσχολημένος από τα τέκνα) τότε μπορεί να διεκδικήσει από τον άλλον διατροφή.
Αν ο σύζυγος διέκοψε την έγγαμη συμβίωση από εύλογη αιτία, η διατροφή που του οφείλεται από τον άλλο πληρώνεται σε χρήμα και προκαταβάλλεται κάθε μήνα. Η υποχρέωση παύει ή το ποσό της αυξάνεται ή μειώνεται, όταν το επιβάλλουν οι περιστάσεις.
Προϋποθέσεις:
Προκειμένου για την εφαρμογή της διάταξης πρέπει να έχει τελεστεί νόμιμος γάμος, να διακόπτεται η συμβίωση και να συντρέχει στο πρόσωπο του δικαιούχου της διατροφής εύλογη αιτία διακοπής. Ως εύλογη αιτία θεωρείται κάθε περίσταση για την οποία δεν ευθύνεται ο δικαιούχος της διατροφής, ο οποίος παρά τη θέλησή του λόγω υπαίτιας συμπεριφοράς ή ανωτέρας βίας ή άλλου γεγονότος που αφορά στο πρόσωπο του άλλου συζύγου, αναγκάστηκε να απομακρυνθεί από την οικογενειακή στέγη.
Τι ακριβώς θεωρείται ως «απομάκρυνση»;
Ως απομάκρυνση νοείται είτε η εγκατάλειψη της στέγης είτε η αποπομπή από αυτή.
Η εγκατάλειψη της συζυγικής στέγης από εκείνον που χωρίς δική του υπαιτιότητα αναγκάζεται να μετοικήσει για λόγους που αφορούν στο πρόσωπο του άλλου συζύγου, δε δύναται από μόνη της να καταλογισθεί ως αιτία κλονισμού του γάμου. Για παράδειγμα, δε θεωρείται ότι η σύζυγος-θύμα ενδοοικογενειακής βίας ευθύνεται για τον κλονισμό του γάμου της επειδή εγκατέλειψε τη συζυγική στέγη, προκειμένου να μην υφίσταται την επικίνδυνη συμπεριφορά του συζύγου της. Στην περίπτωση αυτή η απομάκρυνση είναι απολύτως εύλογη και αιτιολογημένη και δεν υφίσταται ευθύνη κλονισμού στο πρόσωπο της συζύγου η οποία είναι αποδέκτης της βίας, αλλά στον υπαίτιο της βίας.
Πώς υπολογίζεται η διατροφή του συζύγου κατά τη διάσταση;
Σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού της οφειλόμενης διατροφής πριν την έκδοση του διαζυγίου, λαμβάνεται υπόψη η οικονομική δυνατότητα των συζύγων. Ο σύζυγος ο οποίος από εύλογη αιτία (χωρίς δική του υπαιτιότητα) διέκοψε τη συμβίωση και ο οποίος δεν είναι απαραίτητο να είναι άπορος δικαιούται να απολαμβάνει ότι απολάμβανε και κατά τη διάρκεια της συμβίωσης, από τα εισοδήματα του συζύγου στο πρόσωπο του οποίου οφείλεται η αιτία της διάστασης.
Μετα την έκδοση του διαζυγίου και την αμετάκλητη λύση του γάμου, δεν εφαρμόζεται πλέον η διάταξη περί διάσπασης της συμβίωσης, αλλά οι διατάξεις περί διατροφής μετά το διαζύγιο (άρθρα 1442επ. ΑΚ).
Σύμφωνα με το άρθρο 1442 ΑΚ, εφόσον ο ένας από τους συζύγους δε μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματα ή από την περιουσία του, δικαιούται να ζητήσει διατροφή από τον άλλο.
Πότε δικαιούται ο πρώην σύζυγος να ζητήσει διατροφή;
αν εμποδίζεται να εργασθεί λόγω ηλικίας ή λόγω προβλήματος υγείας
αν ασκεί επιμέλεια επί ανηλίκου τέκνου και για το λόγο αυτό εμποδίζεται να ασκήσει επάγγελμα
αν δε βρίσκει σταθερή κατάλληλη εργασία ή δε διαθέτει κάποια επαγγελματική εκπαίδευση, όταν το επιβάλλουν λόγοι επιείκειας. Η διατροφή στην περίπτωση αυτή δε μπορεί να επιδικασθεί για παραπάνω από τρία χρόνια από την έκδοση του διαζυγίου καθώς η τριετία θεωρείται διάστημα ικανό ώστε να αρθούν τα παραπάνω κωλύματα.
Πώς υπολογίζεται η διατροφή του πρώην συζύγου μετά το διαζύγιο;
Σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού στην περίπτωση αυτή, λαμβάνονται υπόψη οι συνθήκες διαβίωσης του δικαιούχου, ενώ αν εκδόθηκε απόφαση που προσδιορίζει τη διατροφή και μεταγενέστερα μεταβλήθηκαν οι όροι της, το δικαστήριο μπορεί να αναπροσαρμόσει ή και να παύσει τη διατροφή.
Κανένα σχόλιο ακόμα, προσθέστε τη φωνή σας παρακάτω!